غار کتله خور، از لحاظ وسعت دومین غار جهان و از لحاظ زیبائی اولین غار جهان است همین روایت کفایت می کند که این غار به مقصد گردشکری قابل توجه تبدیل شده است.
کتله خور بر اساس بررسی های انجام گرفته معانی مختلفی مانند تپه خورشید-روستای بدون خورشید- دارد. با این حال مناسبترین معنی بدست امده یک کاربرد ترکی بوده که کتله به معنی پستی و بلندی و ناهمواری های داخل غار و خور به معنی راحتی و آسانی است که به صورت کلی به معنی پستی و بلندیهای راحت و دنج است.طبق نظریه های علمی و نقشه های زمین شناسی غار کتله خور در دل کوه ساقیزلو در آهکهای الیگومیوسن مربوط به دوران سوم زمین شناسی بوجود آمده و تقریبا حدود 30 میلیون سال می تواند قدمت داشته باشد.
دهانه ورودی غار کتله خور به صورت طاق مثلثی شکل به قطر 70 سانتیمتر بود که تنها راه دسترسی به داخل غار بوده و هست و سیلاب یا رودخانه کوچکی که از جلوی ورودی غار رد می شده باعث شده بود.
این غار از سه طبقه تشکیل شده و دارای تونل های فرعی و استلاکتیت ها و استلاکمیت ها و ستون های بسیار در گذرگاه های اصلی است وقندیل های مخروطی آویزان از سقف ها در اثر داشتن ناخالصی ها، رنگ های متنوع به خود گرفته اند و آنها که ترکیبات به همراه نداشته و یا کمتر دارند به صورت بلورهای شیشه ای بسیار شفاف مشاهده می شوند.تشکیل غار برای اولین بار بر اثر نفوذ آب اسید دار و انحلال توده های آهک ایجاد شده که رگه های سفید رنگ کف همین آب در دیواره های طبقه اول که در بعضی قسمت ها به صورت چند خط سفیدی بوده و نشان دهنده دفعات تخلیه آب به طبقات پائین است.
منبع:yjc.ir